Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) is bekend als keukenkruid, maar is daarnaast een prachtige heester die niet misstaat in borders en bloembakken. Dat komt door de mooie groene blaadjes die op naalden lijken. Rozemarijn hoort bij de lipbloemenfamilie. De plant doet het goed langs de kust, maar kan zich ook op 1500 meter in stand houden. Rozemarijn bevat veel nectar vandaar dat de plant veel vlinders, hommels en andere insecten aantrekt. In Zuid-Europa en andere subtropische gebieden komt rozemarijn in het wild voor.
Hoe groot wordt rozemarijn?
Van maart tot en met mei bloeien er blauwe of roze bloemen. Sommige soorten hebben witte bloemen. De rozemarijn die het meest voorkomt groeit ongeveer een meter hoog. Je hebt ook een kruipende soort en die wordt zo’n dertig centimeter hoog. Deze soort is ideaal voor borders.
Hoe snoei je een rozemarijn?
Met een jaarlijkse knipbeurt stimuleert je nieuwe groei en blijft de plant in vorm. Hou bij het snoeien rekening met het oude hout. Snoei alle takken van de rozemarijn terug, maar snoei nooit tot in het kale hout. Binnenin moet nog wat groen overblijven. Op deze manier wordt de plant gedwongen om binnenin jonge takken te gaan maken. Knip zes tot acht centimeter van de toppen af. Door op deze manier te snoeien blijft de plant vol en groen.
Wanneer rozemarijn snoeien?
Wil je de rozemarijn in vorm houden dan kan je het beste na de winter snoeien, in maart. Net als lavendel kan de plant verhouten. Door ieder jaar te snoeien hou je de plant onder controle en blijft de plant jong, omdat er jonge takjes gemaakt worden. Snoei je niet, dan gaat de rozemarijn verhouten. De plant verliest zijn volheid en zal niet meer verjongen.
Snoeien is overigens niet perse nodig wanneer je regelmatig takjes afknipt voor gebruik in de keuken. Op die manier snoei je de plant al voldoende. In de zomer kun je de lange bloemtakken halveren, maar dit hoeft niet. Maak er een gewoonte van om de rozemarijn ieder jaar in dezelfde periode te snoeien. De aandacht zorgt er voor dat hij goed in bloei komt.
Gereedschap rozemarijn snoeien
Wanneer je gaat snoeien heb je een goede, scherpe snoeischaar nodig. Zeker wanneer de plant verhout is heb je een scherpe snoeischaar nodig. Door een stevige te kiezen kan je met beide handen kracht zetten. Door het juiste gereedschap te kiezen klaar je deze klus net iets gemakkelijker.
Waar kan je rozemarijn voor gebruiken?
In Zuid-Europa is rozemarijn onmisbaar in de keuken. De blaadjes ruiken heerlijk wanneer je ze een beetje kneust. Ze zijn lekker bij aardappeltjes, lamsvlees, in pasta’s, maar ook in salades. Het geeft gerechten een Provençaalse smaak. Vooral bij gegrild vlees is het heerlijk, maar ook in soepen geeft het iets extra’s. En wist je dat je het zelfs kan gebruiken in zoete gerechten? In jam en gebakjes wordt eveneens rozemarijn gebruikt. Vers of gedroogd behoud dit kruid zijn smaak. Wanneer je vers plukt zijn de jongste blaadjes het lekkers. Wanneer je blaadjes wil drogen haal dan een hele tak weg en hang deze ondersteboven op. De plant heeft dan weer ruimte om nieuwe scheuten te maken.
Hoe verzorg je rozemarijn?
In het voorjaar en najaar is het belangrijk om de rozemarijn boven de wortels te mulchen. In de lente kan je de rozemarijn een organische basisbemesting geven. De rozemarijn moet in de volle zon staan. Een beschutte plaats uit de wind is het beste. Geef de plant niet te vaak water, alleen wanneer het erg droog is. Rozemarijn kan redelijk goed tegen de winter, maar is tegelijkertijd vorstgevoelig. Zoek daarom een plek in de tuin waar het niet te streng vriest. Heb je rozemarijn in een pot haal die dan in de winter naar binnen. Door de plant goed te verzorgen kan je jarenlang genieten van deze plant.
Wat voor bodem heeft rozemarijn nodig?
Rozemarijn houdt van kalkhoudende en goed doorlatende grond. Natte of zware grond is niet goed voor een rozemarijn plant Het liefst wil de rozemarijn op grond staan waar het water goed uit weg kan. Een rotsachtige bodem is wat dat betreft perfect, vandaar dat rozemarijn in Zuid-Europa in het wild voorkomt. Beschikt je niet over deze grond? Geen zorgen je kan rozemarijn in een pot kweken.
Rozemarijn planten
Een jong plantje kan je het beste na de winter in je tuin planten. Het voorjaar en de zomer zijn de beste periodes om rozemarijn te planten. Heb je meerdere plantjes en wil je een struik maken? Geef de plantjes dan de ruimte om te groeien. Snoei ze op tijd bij, nadat de bloemen gebloeid hebben en geef ze regelmatig water tijdens het groeiseizoen.
Rozemarijn stekken
Overigens kan je rozemarijn prima stekken. Het is niet moeilijk om de plant te vermeerderen. Trek van de hoofdtak een zijtak af die stevig is. Verwijder vervolgens de onderste blaadjes van het stekje. Gebruik stekgrond of een mengsel van potgrond en scherp zand en plant hier het stekje in. Geef het stekje meteen wat water. Doe een plastic zakje om het potje heen en zet het potje op een warme plek in je tuin. Wees voorzichtig met water geven want het stekje moet natuurlijk niet gaan rotten. Zie je wortels onderaan de pot komen dan is het tijd om de rozemarijn te verplanten. Zorg ervoor dat je de plantjes goed de winter doorhelpt, ze moeten niet kapot vriezen. In het vroege voorjaar kan je de nieuwe planten in je tuin zetten.
Plantenziekten rozemarijn
Uiteraard zijn er diverse ziekten die rozemarijn kunnen beschadigen. Zo heb je bijvoorbeeld wortelrot. Meestal komt dit door teveel water of een schimmelinfectie. Gaan de wortels rotten dan verspreidt dit zich ook naar de gezonde wortels waardoor de hele plant ziek wordt. Je kan dit probleem voorkomen door compost of fijn grind door de grond te mengen. Het is belangrijk om de grond droog en luchtig te houden.
Verder kan je last krijgen van de rozemarijnkever. Deze kevertjes zijn gek op de blaadjes en bloemen. Verwijder ze op tijd, want ze kunnen de rozemarijn flink beschadigen.
